ایرنا- مرتضی مطهری رفتار منبری‌ها و روضه‌خوان‌ها و مداح‌ها را نقد می‌کند و از نقش آنها در تحریف عاشورا می‌گوید؛ وی البته سهم شنوندگان مجالس روضه در تحریف این حماسه بزرگ را هم مهم می‌داند.
به گزارش روابط عمومی خیریه نورا، شهید مرتضی مطهری در کتاب «حماسه حسینی» مبحث مفصلی را درباره مساله تحریف حماسه عاشورا پی می‌گیرد. وی در بحث خود، انواع تحریف را تعریف کرده و درباره هریک از آنها توضیحاتی ارائه می‌دهد. مطهری تحریف را به عنوان آفت دین و مذهب دانسته و نشان می‌دهد تحریف درباب واقعه عاشورا چقدر از تحریف سایر وقایع تاریخی مخرب‌تر بوده و آسیب‌های بیشتری را به دنبال دارد. او در حقیقت تلاش دارد حساسیت جامعه را برای صیانت از واقعیت عاشورا و معارف حماسه امام حسینی برانگیزاند.
این روحانی نواندیش سپس با نقد رفتارهای برخی منبری‌ها و مداحان تحریف و قصه‌های دروغین منتسب به عاشورا را بر شمرده و با لحنی شیرین و جذاب ابعاد غیرعقلانی و خرافی هریک از آنها را موشکافی می‌کند. مطهری در این مسیر بی‌پروا با نقل و نقد منبر افراد مشهور نشان می‌دهد چطور بزرگ نمایی واقعه عاشورا و نسبت دادن امور خلاف واقعه به این حماسه سبب فاصله گرفتن سخنرانی‌ها از واقعیت عاشورا شده است. او در آسیب شناسی خود نشان می‌دهد چطور مجالس عزاداری امام حسین به محفلی صرفا برای گریه کردن تقلیل پیدا کرده‌اند، و همین امر چقدر به معارف حماسه امام حسین آسیب وارد کرده است.
مطهری با بیانی موثر، جذاب و هوشمندانه علاوه بر منبری‌ها، مردم را هم در تحریف عاشورا، روضه‌ها و عزاداری‌ها مسئول می‌داند؛ وی به نحوی می‌گوید که استقبال مردم از منبری‌های خاص و گریه‌درآر باعث شده سایر افراد سخنران و منبری‌ها نیز به داستان پردازی متمایل تا مستمع داشته باشند. وی در همین رابطه می‌گوید:«این انتظاری که مردم برای کربلا شدن دارند. این خودش دروغ‌ساز است و لهذا جعلیاتی که شده است، مقدمه گریز زدن بوده است. یعنی جعل شده برای اینکه بشود از آن جعل یک گریزی زد و اشک مردم را جاری کرد، و غیر از این چیزی نبوده است.»
شهید مطهری اما از نقش خواص نیز در این وضعیت غافل نشده و در همین رابطه می‌نویسد: «حقیقت این است که در این تقصیر هم خواص مسئول هستند و هم عوام، هردو. راجع به مسئول بودن و مقصر بودن خواص و علما شاید چندان احتیاجی به توضیح نباشد. ولی این را بدانید که عامه مردم و توده مردم هم در این مسائل شریک هستند؛ به همان اندازه و شاید بیشتر. بلکه در این مسائل، این توده مردم هستند که حقایق کشی می‌کنند و خرافات را اشاعه می‌دهند.» مطهری تذکر می‌دهد آدم‌های عادی، حتی اگر درس نخوانده باشند و عربی و علوم و معارف اسلامی را هم بلد نباشند وقتی در برابر این تحریف‌ها قرار می‌گیرند باید مجلس را ترک کنند تا مجلس بهم بخورد. مرتضی مطهری متذکر می‌شود اگر شنونده این تحریف‌ها، به فطرت و سیرت انسانی خودش رجوع کند خرافه، جعلی و دروغ بودن آنها را تشخیص می‌دهد و نیازی به داشتن دانش تخصصی نیست.
مطهری در ادامه بحث خود از فشار افکار عمومی به روضه خوان‌ها یاد می‌کند و ادامه می‌دهد: «روضه خوان بیچاره می‌بیند که اگر بنا بشود هرچه می‌گوید از آن راست‌ها باشد مجلسش نمی‌گیرد بعد همین مردم دعوتش نمی‌کنند، ناچار یک چیزی هم اضافه می‌کند. این انتظار را مردم باید از سر خودشان بیرون کنند. نگویند فلان روضه خوانی که مجلس او می‌گیرد، فلان روضه خوانی که کربلا می‌کند؛ کربلا می‌کند یعنی چه؟ شما باید روضه راست را بشنوید و معارف و سطح فکری‌تان را بالا بیاید.»
مرتضی مطهری یکی از علل تحریف معارف عاشورا را اصرار منبری‌ها بر گریه گرفتن از مستمعین و شوق صاحبان مجلس برای ازدحام جمعیت می‌داند. وی در همین رابطه می‌نویسد: «یکی از نقاط ضعف این است که معمولا، هم صاحبان مجالس یعنی موسسین مجالس ازدحام جمعیت را می‌خواهند. اگر جمعیت ازدحام کند راضی است و اگر ازدحام نکند راضی نیست.» این روحانی برجسته ادامه می‌دهد: «نقطه ضعف دوم عوام الناس در مجالس عزاداری، مساله شور و واویلا برپا شدن است. باید منبری حتما در آخر ذکر مصیبت کند و در این ذکر مصیبت هم نه تنها مردم اشک بریزند، بلکه باید مجلس از جا کنده بشود، باید شور و واویلا بشود. من نمی‌گویم مجلس از جا کنده نشود، من می‌گویم این نباید هدف باشد.»
شهید مطهری در جایی از بحث خود می‌گوید: «این موضوع که دستگاه حسینی یک دستگاه جدایی است و از هر وسیله‌ای برای گریاندن می‌شود استفاده کرد، این خیال، این توهم دروه و غلط، یک عامل بزرگی برای جعل و تحریف است.»
کتاب «حماسه حسینی » مرتضی مطهری تنها به مقوله تحریف عاشورا نپرداخته است. این کتاب هفت فصل دارد. عنوان فصل اول حماسه حسینی است که در آن موضوعات «دو چهره حادثه کربلا» و «نهضت حسینی، حماسه‌ای مقدس» و «نهضت حسینی، عامل شخصیت یافتن جامعه اسلامی» مورد بحث قرار گرفته است. مطهری در فصل دوم خود به موضوع تحریف عاشورا پرداخته است. ماهیت عاشورا موضوع فصل سوم این کتاب است و تحلیل واقعه عاشورا و شعارهای عاشورا موضوع فصول چهارم و پنجم کتاب اوست. گفتنی است فصل ششم و هفتم کتاب مطهری به موضوع امر به معروف و عنصر تبلیغ در نهضت حسینی پرداخته است.
بدون دیدگاه